ადგილები, ისტორიები - ხონის ქალთა წრე

თბილისთან და ქუთაისთან ერთად მე-20 საუკუნის დასაწყისში საქართველოს პატარა ქალაქებშიც იკიდებდა ფეხს ქალთა აქტივიზმი. ამ მხრივ განსაკუთრებულად გამორჩეული ხონის ქალთა წრე გახლდათ.

ჯერ კიდევ მე-19 საუკუნის 80-იან წლებში ხონში ქალთა ინიციატივით გოგონებისთვის ოთხკლასიანი სასწავლებელი გაიხსნა. საგანმანათლებლო ასპარეზზე განსაკუთრებით აქტიურობდა სოფიო წულუკიძე, რომელმაც წერა-კითხვის გამავრცელებელი საზოგადოების დახმარებით სამკითხველო დაარსა. ის სხვა ქალებთან ერთად, რომელთა სახელებიც, სამწუხაროდ, ისტორიას აღარ შემორჩა, აქტიურ მონაწილეობას იღებდა ქალაქის სოციალურ და კულტურულ ცხოვრებაში. 

მე-20 საუკუნის დასაწყისში ხონში ქალ აქტივისტთა რიცხვი გაიზარდა. 1903 წლიდან განსაკუთრებული აქტიურობით გამოირჩეოდა ეკატერინე ბახტაძე, რომელიც ქალთა წრის თავმჯდომარედ აირჩიეს. როგორც ჩანს,  ქალთა წრე აქ მე-19 საუკუნის ბოლოდან უკვე არსებობდა. ხონის ქალთა წრე საქმიანობის მრავალფეროვნებით გამოირჩეოდა და გამორჩეულად ფემინისტური ღირებულებები გააჩნდა: იგი ემსახურებოდა ქალთა ემანსიპაციას, მიზნად ისახავდა ცნობიერების ამაღლებას, საზოგადოებრივ და პოლიტიკურ ასპარეზზე ქალთა წახალისებას. წრე ასამადე ქალს აერთიანებდა. 

ეკატერინე ბახტაძე
© "საქართველოს ქალი", 1979, #7

ქალთა წრის ინიციატივით ხონში მრავალი საჯარო ლექცია და საგანმანათლებლო ღონისძიება ტარდებოდა. ლექცია საუბრები შეეხებოდა ქალთა საერთაშორისო მოძრობას, პოლიტიკურ და სოციალურ, ლიტერატურისა და ხელოვნების, ჰიგიენის საკითხებს.  ხონის ქალთა წრემ საჯარო ლექციების ჩასატარებლად 1911 წელს ცნობილი ფემინისტი, მწერალი და საზოგადო მოღვაწე  ეკატერინე გაბაშვილი, მოგვიანებით კი ასევე ცნობილი ფემინისტი და აქტივისტი კატო მიქელაძე მიიწვია.

ხონის ქალთა წრე აქტიურად იყო ჩართული ფილანტროპიულ საქმიანობაში. ქალთა წრის ინიციატივით ხონის ბაღში ხშირად იმართებოდა სახალხო სეირნობები მრავალგვარი გასართობით. ბაღში შესასვლელი ბილეთები ფასიანი იყო, მოგროვებული თანხა კი მთლიანად ქვემლმოქმედებას ხმარდებოდა.

ხონის ბაღის შესასვლელი დღეს
© ლიკა ლეჟავა

ხონის ქალთა წრემ საქართველოს გასაბჭოებამდე იარსება. 

წყარო:

"საქართველოს ქალი", 1979, #7